Przedstawienie produktów bez stosowania jakichkolwiek form opakowań, takich jak pudełka, słoiki, butelki czy torebki, jest ciężkie do zrealizowania. Niemniej jednak, te same opakowania, jeżeli są nieodpowiednio zutylizowane, przyczyniają się do stale rosnącej góry odpadów. Spróbujmy zidentyfikować te spośród nich, które mogą w jak najmniejszym stopniu wpływać na ekosystem.
Blisko 95% asortymentu produkowanego przez globalną ekonomię jest sprzedawane w jakiejś formie opakowań. Opakowania często stanowią nierozłączny element towaru i pełnią szereg funkcji, takich jak ochrona zawartości, udzielanie informacji, promocja, reklama i podkreślanie wysokiej jakości produktu. Z punktu widzenia ochrony środowiska, idealne opakowanie powinno być albo recyklingowalne, to znaczy nadające się do ponownego użycia, albo biodegradowalne, czyli szybko się rozkładające bez uwalniania szkodliwych substancji. Trwałość jest również kluczowym atrybutem opakowania – statystyki ONZ pokazują, że w krajach słabo rozwiniętych przeszło 30% wyprodukowanego jedzenia jest marnotrawione z powodu niskiej jakości opakowań (w krajach wysoko rozwiniętych ten wskaźnik wynosi od 2 do 3%). Warto zaznaczyć, że opakowanie stanowi jedynie niewielką część całkowitego bilansu energetycznego produktu – większość energii zużywa sam produkt. Dlatego, im lepiej opakowanie zabezpiecza towar, utrzymując jego wysoką jakość jak najdłużej, tym lepszy jest wpływ na środowisko.
Dbajmy o to,aby podczas zakupów skupiać się nie tylko na jakości produktów, ale również na rodzaju opakowań, w które są one zamknięte. Niestety, nie wszystkie opakowania są nadające się do recyklingu. Przy tym dochodzi jeszcze fakt, że w Polsce ponad 50% odpadów plastikowych jest składowanych na wysypiskach, zamiast być poddawanych procesowi recyklingu. Stąd warto stawiać na towary zapakowane w opakowania mające największe szanse na ponowne użycie lub przetworzenie. Szkło jest jednym z najbardziej eko-przyjaznych materiałów. Kupując napoje w zwrotnych butelkach szklanych, nie tylko dajemy szansę na wielokrotne użycie tego samego opakowania, ale też oszczędzamy pieniądze. Jednorazowe naczynia szklane – butelki, słoiki itd. – są również ekologiczne, ponieważ ich recykling jest prosty i opłacalny, co sprawia, że w Polsce jest bardziej rozwinięty niż recykling tworzyw sztucznych. Dodatkowym plusem szklanych opakowań jest fakt, że są one bezpieczne dla zdrowia – żadne substancje nie przenikają z nich do przechowywanej w środku żywności, nawet pod wpływem wysokiej temperatury, czego nie można powiedzieć o opakowaniach metalowych czy zrobionych z różnego rodzaju tworzyw sztucznych. Papier to kolejny materiał eko-przyjazny. Stawiajmy na produkty zapakowane w torby papierowe zamiast plastikowe – papier ulega szybkiemu rozkładowi.
Których opakowań natomiast powinniśmy unikać? Najważniejszym z nich jest styropian. Tacki czy pudełka styropianowe są produkowane ze spienionego polistyrenu, który rozkłada się około 500 lat. Co więcej, ten materiał może być szkodliwy dla zdrowia – styren rozpuszcza się w tłuszczu, dlatego może przenikać do takich produktów jak mięso czy nabiał.