Gwałtowne urbanizacyjne tempo miast przekłada się na coraz intensywniejsze wykorzystanie terenów przez inwestorów. Niemniej jednak, jako mieszkańcy tychże miast, nie chcemy być otoczeni jedynie betonowymi dżunglami. Stajemy więc w obronie naszych praw i coraz częściej domagamy się zielonych przestrzeni. Znajomość odpowiednich narzędzi umożliwia skuteczną walkę o zieleń bez konieczności prowadzenia ulicznych pikiet. Zapraszam do zapoznania się z tymi sposobami oraz inspirującymi ich realizacjami, które zakończyły się sukcesem. Mam nadzieję, że to Was zachęci do działania!
Miasta rozrastają się nieustannie, pokrywając coraz większe obszary swoją infrastrukturą. Wyprawa poza miejski gwar nie jest już kwestią kilkunastominutowej przejażdżki, lecz wymaga co najmniej godzinnego przebycia zakorkowanej metropolii. Dlatego kluczowe staje się przeniesienie wiejskich uroków do miejskiej bryły – poprzez promowanie i utrzymanie istniejących oraz powstawanie nowych terenów zielonych.
Parki, skwery i inne obszary zielone to nie tylko miejsca, gdzie można nabrać oddechu w czystszym powietrzu czy zrelaksować się wśród zieleni. Są one również miejscem spotkań mieszkańców i terenem do zabaw dla naszych dzieci. Lecz nie zapominajmy, że zieleń ma również kluczowe znaczenie dla adaptacji do zmian klimatycznych. Dzięki niej nadmiar wody zostaje wchłonięty, a temperatura w upalne dni jest niższa w porównaniu do tej na otwartych terenach pokrytych betonem.
Planowanie przestrzenne w Polsce jest tematem bardzo skomplikowanym. Tereny zielone są często sprzedawane pod budowę osiedli mieszkaniowych, a wymagany ustawowo procent biologicznie czynnej przestrzeni jest realizowany poprzez instalowanie krat parkingowych umożliwiających wzrost trawy czy tzw. „zielonych dachów”.
Czy istnieje jednak sposób na powstrzymanie procesu zabudowy naszych zielonych oaz? Nie jest to łatwe zadanie, lecz jest możliwe do wykonania. Prezentuję więc zestaw narzędzi prawnych umożliwiających ochronę terenów zielonych na długie lata, a także przykłady skutecznych inicjatyw obywatelskich realizowanych przy ich użyciu.
Podanie do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego to jedno z kluczowych narzędzi, które umożliwiają ochronę terenów zielonych w mieście. Dzięki niemu teren może zostać objęty ochroną przed zabudową na podstawie aktu prawa miejscowego. Dzięki temu, plan miejscowy chroni obszar przed wydawaniem decyzji administracyjnych o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.
Dobre przykładowe wykorzystanie tego narzędzia miało miejsce w Łodzi przy ulicach Popiełuszki i Kusocińskiego. Mieszkańcy ubiegali się o oznaczenie planowanego pod budowę centrum handlowego terenu jako obszaru zielonego. Dzięki ich zaangażowaniu, zapis w planie miejscowym zabronił zabudowy tego terenu.
Każdy mieszkaniec ma prawo skorzystać z miejscowego planu jako narzędzia do walki o zieleń w swoim mieście poprzez złożenie wniosku o rozpoczęcie prac nad nowym mpzp, uwagi do istniejących zapisów mpzp lub wniosku o zmianę tychże zapisów.