Często nie zdajemy sobie sprawy, że powietrze wewnątrz naszych domów może być mocno zanieczyszczone, a czasem nawet bardziej niż na zewnątrz. Na szczęście istnieje stosunkowo prosty sposób walki z tym problemem – wystarczy wprowadzić do wnętrza odpowiednie rośliny doniczkowe.
Jakość powietrza w pomieszczeniach zamkniętych jest narażona na wiele czynników negatywnie na nią wpływających. Przede wszystkim są to zanieczyszczenia dostające się do wnętrza z otoczenia, używanie starych lub nieczyszczonych filtrów w urządzeniach klimatyzacyjnych i filtrujących, a także substancje uwalniane przez różnego rodzaju materiały wykończeniowe, takie jak kleje, tapety, dywany, zasłony czy elementy izolacji budynku. Do tego dochodzą kurz, bakterie, drobiny rozkruszeń, zwierzęta domowe, palenie w kominkach czy świeczkach. Wszystkie te czynniki uwalniają szereg szkodliwych substancji takich jak formaldehyd, dym papierosowy (zawierający do 900 szkodliwych składników), tlenek azotu, dwutlenek węgla, toluen czy benzen. Dodatkowo należy wspomnieć o tak zwanym elektrosmogu wywoływanym przez ekrany telewizorów, komputerów, telefony komórkowe i inne urządzenia elektroniczne.
Wszystkie wymienione czynniki mają ogromny wpływ na samopoczucie człowieka. Organizacja Zdrowia Światowego (WHO) uznała zaburzenia wywoływane przez te negatywne oddziaływania jako jednostkę chorobową o nazwie „choroba budynku” (Sick Building Syndrome). Objawia się ona apatią, rozdrażnieniem, problemami z koncentracją, bólem i zawrotami głowy oraz swędzeniem i pieczeniem skóry.
Jednakże skuteczne rozwiązanie tego problemu nie musi być skomplikowane i kosztowne. Nie chodzi tu o drogie urządzenia oczyszczające powietrze czy przeprowadzkę na wieś, ale o rośliny doniczkowe. Rośliny te są nazywane „zieloną wątrobą”, ponieważ potrafią pochłaniać szereg szkodliwych substancji, takich jak formaldehyd, trójchloroetylen, benzen, dym papierosowy czy tlenek i dwutlenek węgla. Co więcej, obecność roślin w pomieszczeniu zwiększa wilgotność i zawartość tlenu w powietrzu, obniża temperaturę i stwarza przyjazne warunki dla człowieka. Poprawiają one nasze samopoczucie, koncentrację i mogą nawet wspomagać działanie przyjmowanych leków.
Jednym z naukowców, którzy odkryli te niezwykłe zdolności roślin, był Amerykanin Bill Wolverton. Dzięki niemu powstała nowa dziedzina nauki – fitoremediacja. Rośliny podczas procesu fotosyntezy pobierają z powietrza dwutlenek węgla i wydzielają tlen. Działają także jak naturalne filtry powietrza, usuwając z otoczenia różnego rodzaju zanieczyszczenia. Dodatkowo, zapewniają optymalną wilgotność powietrza, ograniczając jednocześnie ilość bakterii.
Najbardziej efektywne w tej roli są rośliny o dużej powierzchni liści i intensywnej barwie zieleni. Odmiany z przebarwieniami na biało czy żółto są mniej skuteczne w fotosyntezie i pochłanianiu zanieczyszczeń. W dużych pomieszczeniach, takich jak holach czy korytarzach, doskonale sprawdzają się palmy. Na przykład palma bambusowa (Chamaedorea siefritzii) jest niezastąpiona w pochłanianiu trójchloroetylenu, a niewielki rapis wyniosły (Rhapis excelsa) jest jednym z najbardziej efektywnych gatunków palm, idealnym do mniejszych przestrzeni.