Tkanina tłuszczowa pełni istotną funkcję w naszym ciele, jednak jej nadmiar może prowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych. Przekroczenie normy tkanki tłuszczowej może doprowadzić do zaburzeń metabolicznych, podwyższonego ciśnienia krwi czy nawet miażdżycy. Właśnie dlatego tak kluczowe jest zrozumienie przyczyn otyłości oraz poznania sposobów skutecznego radzenia sobie z tym problemem w celu poprawy kondycji zdrowotnej.
Podstawowe pytanie, które należy postawić to: kiedy mówimy o otyłości? Według definicji Światowej Organizacji Zdrowia, otyłość to stan, w którym wskaźnik masy ciała (BMI) przekracza 30 kg/m². Otyłość podzielona jest na trzy stopnie:
– I stopień: 30-34,9 kg/m²;
– II stopień: 35-39,9 kg/m²;
– III stopień (tzw. otyłość olbrzymia): powyżej 40 kg/m².
Warto jednak pamiętać, że BMI nie uwzględnia procentowej zawartości tkanki tłuszczowej w ciele, co oznacza, że osoby o muskularnej budowie ciała mogą mieć wysoki wskaźnik BMI, mimo braku otyłości.
Dlatego w walce z otyłością ważne jest przeprowadzenie dodatkowych badań, takich jak pomiar tkanki tłuszczowej za pomocą bioimpedancji elektrycznej (BIA). Ta technika analizuje skład ciała, zakładając różne poziomy przewodzenia prądu przez różne tkanki. BIA umożliwia także badanie zawartości tzw. tłuszczu trzewnego (wisceralnego), którego nadmiar prowadzi do diagnozy otyłości brzusznej – jednego z głównych czynników ryzyka chorób cywilizacyjnych.
Ważnym aspektem otyłości jest lokalizacja nagromadzonej tkanki tłuszczowej. Te same dodatkowe kilogramy rozłożone w różny sposób mogą mieć odmienne konsekwencje dla zdrowia. Dlatego dwie osoby o tej samej masie ciała, ale z różnymi typami otyłości, mogą mieć inne ryzyko wystąpienia konkretnych problemów zdrowotnych.
Najczęściej spotykane typy otyłości to otyłość brzuszna i udowo-pośladkowa. Otyłość brzuszna, zwana również androidalną lub typem jabłko, jest najbardziej niebezpieczna i często dotyka mężczyzn, choć występuje również u kobiet. Charakteryzuje się gromadzeniem tkanki tłuszczowej na brzuchu, karku i ramionach, co prowadzi do otłuszczenia narządów wewnętrznych. Metaboliczna aktywność tego typu tkanki tłuszczowej sprzyja wydzielaniu wolnych kwasów tłuszczowych i czynników zapalnych, które mogą prowadzić do rozwoju miażdżycy.
Z kolei otyłość gynoidalna (udowo-pośladkowa, typ gruszka) dotyczy głównie obszaru bioder i ud. Chociaż jest mniej metabolicznie aktywna niż tkanka tłuszczowa w otyłości brzusznej, również zwiększa ryzyko chorób serca i zaburzeń układu ruchu. Ten typ otyłości jest częściej spotykany u kobiet, ale oba rodzaje otyłości mogą występować u każdej z płci.
Wskaźnik WHR (stosunek obwodu talii do obwodu bioder) pomaga odróżnić te dwa typy otyłości. Jeśli wynik jest równy lub większy niż 0,85 dla kobiet lub 0,9 dla mężczyzn, mówimy o otyłości brzusznej.